Ödeme Hizmetleri Alanına Genel Bakış

2013 yılında yürürlüğe giren 6493 sayılı “Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun” (6493 sayılı Kanun) uyarınca, ülkemiz mevzuatında ilk defa “ödeme sistemi”, “menkul kıymet mutabakat sistemi”, “ödeme hizmeti sağlayıcısı”, “ödeme kuruluşu” ve “elektronik para kuruluşu” gibi kavramlar tanımlanmış olup “ödeme hizmeti sağlayıcıları”, “ödeme kuruluşları” ve “elektronik para kuruluşları” ile ilgili olarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK); “ödeme sistemleri” ve “menkul kıymet mutabakat sistemleri” ile ilgili olarak ise TCMB görevlendirilmişti.
Ödemeler alanında yaşanan hızlı gelişmeler, etkin karar alma mekanizmasının işletilebilmesi için dünya pratiklerine uygun bir şekilde TCMB ile BDDK arasında oluşturulan ikili düzenleme ve kontrol mekanizmasının tek bir çatı altında toplanmasını elzem kılmıştır. Bu ihtiyaç bilişim ve iletişim teknolojilerindeki ilerlemeler ile ödemeler alanındaki yeni ürün ve uygulamaların geldiği noktanın kaçınılmaz bir sonucudur. Teknolojik gelişmelerin mevcut durumunda “ödeme sistemlerinin kesintisiz çalışmasının garanti altına alınması”, hem fiyat istikrarı hem de finansal istikrarın ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Bu kapsamda, ödemeler alanına ilişkin olarak BDDK’ya ait düzenleme ve denetleme yetkileri Kanundaki bütünlüğü sağlamak üzere TCMB’ye verilmekte ve ödemeler alanında ortaya çıkan ihtiyaçlara paralel olarak, 22 Kasım 2019 tarihli ve 30956 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7192 sayılı “Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 6493 sayılı Kanunda birtakım değişiklikler yapılmıştır. 
Yapılan değişiklikler sonucunda Ülkemizde faaliyet gösteren ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemlerinin düzenleme ve gözetim yetkisinin yanı sıra 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren ödeme hizmetleri ve ödeme hizmeti sağlayıcıları ile elektronik para ihracı faaliyetlerinin düzenlenmesi ve denetlenmesinden sorumlu otorite olarak Bankamız belirlenmiş bulunmaktadır.

Bu hususlar çerçevesinde, 6493 sayılı Kanun kapsamında Ülkemizde mevcut durumda faaliyet gösterebilecek ödeme hizmeti sağlayıcılarına aşağıda yer verilmektedir:

• 5411 sayılı Bankacılık Kanunu kapsamındaki bankalar
• Ödeme kuruluşları
• Elektronik para kuruluşları
• Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi

1 Ocak 2020 itibarıyla Ülkemizde ödeme kuruluşu ya da elektronik para kuruluşu olarak faaliyet göstermek isteyen, BDDK’dan henüz faaliyet izni almamış kuruluşların Bankamızdan faaliyet izni alması gerekmektedir.